بی شک عمده ترین نهاد دولتی در جهت سامان دهی طیف آسیب پذیر جامعه، سازمان بهزیستی است. بهزیستی از چندین جهت وظایف و مسوولیت های سنگینی را عهده دار است. از سویی مسئولیت تامین رفاه خیل عظیمی از معلولین جامعه به این سازمان محول شده است و از سویی دیگر سر و سامان دادن به وضعیت بسیاری از زنان و کودکان آسیب دیده ی جامعه نیز در حیطه مسوولیت های سازمان بهزیستی جای می گیرد که البته در ادامه به برخی از وظایف اصلی این سازمان حمایتی نیزاشاره خواهد شد.
این سازمان با چندین معاونت اداری، استقرار اداره های بهزیستی در اکثر شهرهای ایران،کارکنان و مددکاران فراوانی بالغ بر ۲۶۰۴۳ نفر نیروی انسانی در بهزیستی در تلاش است تا وظایفی بدین شرح را اجرا کند:
▪ نگهداری از سالمندان نیازمند حمایت: در مراکزنگهداری از سالمندان بهزیستی، پذیرش و ارائه خدمات مشاوره و مددکاری اجتماعی به سالمندان، خانواده یا بستگان آن ها انجام می گیرد. این خدمات شامل نگهداری شبانه روزی سالمندان غیرقابل توانبخشی (ناتوان) و بی سرپرست و با سرپرست بدون بضاعت وهمچنین ارائه خدمات مورد لزوم نظیر انجام امور تغذیه، نظافت، استحمام، پوشاندن لباس، مراقبت های بهداشتی درمانی، داروئی، انجام امور توانپزشکی وایجاد زمینه های سرگرمی برای بهره گیری از اوقات فراغت می باشد.
▪ ارائه مشاوره های ژنتیک: با توجه به اینکه حدود نیمی از معلولیت های مادرزادی ناشی از اختلالات ژنتیک، قابل تشخیص قطعی نمی باشد ولی با این حال محاسبه ریسک خطر بر اساس شجره نامه ترسیمی به خانواده ها کمک می کند. مقدمات اولیه مشاوره و اخذ مشخصات و رسم شجره نامه توسط کارشناس در مرکز مشاوره ژنتیک انجام می شود. انجام معاینه، درخواست آزمایش، انجام آزمایشات تکمیلی ژنتیکی نظیر کاریوتایپ و... در صورت لزوم درخواست تشخیص نهایی یا ارجاع به کمیسیون ژنتیک استانی و کشوری از اقدامات بعدی مرکز مشاوره ژنتیک می باشد.
▪ فرزند خواندگی: فرزندخواندگی عبارت است از اعطای سرپرستی کودکان بدون سرپرست شناخته شده تحت سرپرستی سازمان بهزیستی به خانواده های متقاضی که واجدالشرایط قانون جاری حمایت از کودکان بی سرپرست باشند. کودکانی را می توان به عنوان فرزند خوانده انتخاب کرد که کلیه تلاش ها و کوشش های حرفه ای جهت شناسایی والدین و بازگشت کودک به خانواده موثر واقع نگردیده باشد. البته حکم سرپرستی درصورت تشخیص سازمان بهزیستی مبنی برآسیب پذیری کودک و عدم شایستگی والدین قانونی یا مراجعه والدین حقیقی کودک با هماهنگی دادگاه قابل فسخ است.
▪ توانبخشی مبتنی بر جامعه (CBR): توانبخشی مبتنی بر جامعه راهبردی است در درون برنامه توسعه جامعه جهت اجرای برنامه های توانبخشی و عدالت اجتماعی. در این برنامه تلاش می شود با پیوستن تمام افرادی که به نوعی ناتوانی دارند، همچنین خانواده های آنان و افراد جامعه این خدمات محقق شود. این برنامه با ارائه خدمات ویژه بهداشتی، آموزشی، حرفه ای و اجتماعی به گروه های هدف انجام می گیرد. توانبخشی مبتنی بر جامعه در ایران با ارائه خدمات شش گانه به معلولین که شامل: آموزش در خانواده، آموزش در جامعه، استفاده از سیستم ارجاع و ارائه وسایل کمک توانبخشی، اشتغال و کاریابی معلولین و خدمات حمایت اجتماعی معلولین است به دنبال تغییر نگرش منفی نسبت به معلولین و ورود آنان به صحنه اجتماعی از طریق تقویت توانمندی هایشان می باشد تا بتواند به اصول پنجگانه خود تحت عنوان اصل مساوات، اصل عدالت اجتماعی، اصل همبستگی، اصل تلفیق عمومو اصل کرامت و عزت نفس جامه عمل بپوشاند.